"Hobbit, czyli tam i z powrotem" J.R.R. Tolkien

„Hobbit to jedno z największych i najpopularniejszych dzieł Tolkiena. To opowieść o niebezpiecznej wyprawie podjętej przez krasnoludy, które wyruszają wykraść strzeżone przez smoka złoto. Ich nieoczekiwanym partnerem jest hobbit Bilbo Baggins. Bilbo bardzo sobie ceni dobre jedzenie, spokój i wygodę, lecz jego udziałem staje się wielka przygoda...”

Są takie dzieła, które po prostu trzeba znać. Jednym z nich jest kultowy Hobbit, czyli tam i z powrotem Johna Ronalda Reuela Tolkiena – książka wydana po raz pierwszy w 1937 roku i przez wielu uznawana za prequel trylogii Władcy Pierścieni. Obecnie powieść znajduje się na liście lektur szkolnych, a do kin niedawno weszła jej ekranizacja. Mimo to nie wątpię, iż wielu z Was będzie się zastanawiało, co takiego jest w Hobbicie, że znalazł się wśród klasyki literatury współczesnej?

Bilbo Baggins z Bag End to szanowany w społeczności hobbit, a także typowy przedstawiciel swojego gatunku – ma ładną, przytulną norę, lubi jeść (a jada bardzo dużo i bardzo często), palić fajkę i mieć po prostu święty spokój. Kiedy więc pewnego słonecznego dnia na progu jego pięknego domu pojawia się czarodziej Gandalf, Bilbo ma bardzo złe przeczucia. Okazuje się, że czarodziej chce mu zaproponować udział w wielkiej wyprawie i najwyraźniej nie zamierza przyjmować odmowy. A gdy następnego dnia do drzwi domu małego hobbita zapukają niezwykli goście, będzie to zapowiedź wielkiej, szalonej przygody, o jakiej naszemu bohaterowi nigdy się nie śniło...

„Kto szuka, ten najczęściej coś znajduje, niestety czasem zgoła nie to, czego mu potrzeba.”

Czasami mam wrażenie, że z twórczością Tolkiena zapoznałam się w złej kolejności – najpierw miałam okazję przeczytać Władcę Pierścieni, później Silmarillion, a dopiero teraz Hobbita. I muszę zauważyć, że każda z tych książek, choć opowiadająca o wydarzeniach rozgrywających się w tym samym świecie, rożni się od siebie diametralnie stylem i charakterem. Tak, jak Silmarillion jest lekturą niezwykle ciężką i zmuszającą czytelnika do maksymalnej koncentracji, tak Hobbit szalenie lekką i odpowiednią dla każdego odbiorcy. Gawędziarski, swobodny styl, w jakim opowieść o Bilbie została poprowadzona sprawia, że czytelnik ma wrażenie, jakby Tolkien snuł tę historię siedząc nieopodal nas. Częste zwroty do widza dodatkowo przyciągają uwagę i przekonują, byśmy uważniej śledzili wydarzenia rozgrywające się na kartach powieści.

A tych obfitujących w dynamiczną akcję z pewnością nie brakuje, bowiem od chwili, gdy Bilbo wyrusza na niezapodziewaną wyprawę, ciągle coś się dzieje. Bohaterowie wpadają w kolejne tarapaty, muszą stawić czoła zarówno niebezpieczeństwom czyhającym w mrocznych lasach Śródziemia, jak i własnym słabościom, niepewnościom oraz wzajemnym uprzedzeniom. Tolkien za pomocą prostego języka ubiera w słowa kilka ważnych myśli, które niosą ze sobą istotne prawdy, jakimi winniśmy kierować się w życiu: Nigdy się nie poddawaj. Nigdy nie trać wiary w przyjaciela. Miej otwarte serce i umiej wybaczać. A przede wszystkim zaryzykuj i wybierz się na wielką wyprawę, bowiem lepiej spróbować, niż żałować, że nigdy się nie spróbowało. Wszak to może być niezwykła przygoda, która całkowicie nas odmieni... 

„Przygody! To znaczy: nieprzyjemności, zburzony spokój, brak wygód. Przez takie rzeczy można się spóźnić na obiad.”

Początkowo miałam wrażenie, że autor stworzył opowiastkę ni to dla dzieci, ni dla dorosłych, chcąc tym samym w powieść fantasy tchnąć lekki, baśniowy klimat. Im jednak dalej w las, jak to mówią, tym silniej historia zaczęła na mnie oddziaływać i poczęłam dostrzegać w opowieści Bilba coś więcej, niż tylko przygodę hobbita i grupy krasnoludów, których pragnienia mogą wydawać się wygórowane i niewarte zachodu. Tolkien po raz kolejny mnie zaskoczył pokazując, że czasem całkowicie niepozorna istota może odmienić bieg wydarzeń, że każda historia może nieść z sobą bardzo ważne przesłanie, zaś każda decyzja bohaterów pociąga za sobą szereg konsekwencji, z którymi należy się zmierzyć. To była bardzo udana lekcja! 

Hobbit, czyli tam i z powrotem to doskonałe „wprowadzenie” w świat tolkienowski i jednocześnie historia odpowiednia dla każdego, bez względu na wiek. Wyśmienity humor, dynamiczna akcja, niebezpieczeństwo i wielka przygoda to cechy, które wyróżniają Hobbita na tle innych dzieł z gatunku fantastyki i stale udowadniają, że powieść Tolkiena (wydana w latach trzydziestych ubiegłego wieku) po tylu dziesięcioleciach od swojej premiery nadal zachwyca i rozkochuje w sobie czytelników. Czy to nie wystarczający dowód na to, że dzieło Johna jest po prostu oszałamiające? Mnie dwa razy nie trzeba przekonywać i jestem pewna, że po tę lekturę sięgnę jeszcze nie raz! :)

Na koniec dodam, że lekturze Hobbita towarzyszyła mi gorączka związana z premierą pierwszej z trzech części ekranizacji. Przyznam, że gdy usłyszałam o liczbie filmów, które mają obejmować wydarzenia z jednej książki, byłam nie tyle zaskoczona, co zniesmaczona. Moja pierwsza myśl brzmiała mniej więcej „twórcy filmu liczą na duże zyski, a im więcej części, tym większa kasa!” Ale po obejrzeniu filmu zrozumiałam, że byłam w błędzie. Hobbit. Niezwykła podróż to tak naprawdę interpretacja 1/3 części powieści, zawierająca w sobie wiele scen, które w książce zostały nakreślone raptem kilkoma słowami, a z których reżyser stworzył piękne, epickie panoramy pełne kolorów i realnych bohaterów, okraszone odrobiną humoru i silnymi emocjami. Dodatkowo miłym zaskoczeniem okazały się dialogi „wycięte” z powieści – dzięki nim film jeszcze silniej wiąże się z książkowym pierwowzorem. Peter Jackson niewątpliwie powołał do życia zapierający dech w piersi obraz (połączony z fenomenalną muzyką!), od którego tak naprawdę nie można się uwolnić na długo po obejrzeniu filmu. I tak, jak całym sercem pokochałam trylogię Władcy Pierścieni, tak i ekranizacją Hobbita jestem absolutnie oczarowana! Dlatego z ręką na sercu polecam zarówno powieść, jak i film (dokładnie w tej kolejności)!

Książka otrzymuje ode mnie ocenę 5/6!

Ekranizacja stanowczo 6/6! Wszak to wspaniale znowu zobaczyć na dużym ekranie starych przyjaciół! No i plus za Thorina, który okazał się totalnie doskonały! :)

Original: The Hobbit or There and Back Again
Wydawca: Amber
Data wydania: 2012 

No i czas na nadzwyczajny trailer filmu:

 Plus świetna piosenka, której mogę słuchać wciąż i wciąż:

Oraz kilka zdjęć (wszystkie dostępne m.in. na filmweb.pl) 

I na koniec wisienka na torcie, czyli mój cudowny, waleczny Thorin <3